Politieke matroesjka's

Rusland, het geheimzinnige rijk achter het IJzeren Gordijn. Door een aardrijkskundeleraar – ten tijde van de Sovjet Unie – het Gemenebest der Gelukzaligen genoemd. Als de klas te onrustig werd, dreigde hij:

‘Als iemand nu nog een keer zijn mond open doet, ga ik concentratiekampje spelen. Mijn bureau is Moskou, de drempel is de Oeral en de rector is Siberië!’  

Inmiddels is het Rijk opengesteld, maar nog altijd onberekenbaar. Toch zwierf ik enkele jaren geleden gewoon door de straten van Moskou en besefte ik dat Europa zoveel meer is dan de EU. Europa, dat is dat continent dat zich uitstrekt van de Oeral tot aan de Azoren.  

 

 

In een souvenirshop aan de Arbat kochten we voor 3300 roebel  Matroesjkapoppetjes die de leiders van de Sovjet Unie en Rusland uitbeeldden. Van de aardrijkskunde naar de geschiedenisles. Lenin is de grootste, daarna volgen Stalin, Chroesjtsjov, Brezjnev en Gorbatsjov. Na het uiteenvallen van het ‘Gemenebest der Gelukzaligen’ volgen nog twee kleine poppetjes: Jeltsin en Medvedev.

Twee dingen vallen op: Andropov en Tsjernenko, twee communistische tussenpausjes uit de jaren tachtig, tussen Brezjnev en Gorbatsjov in, ontbreken. Ach, wie kent ze nog? Ze waren er maar kort.

Het tweede dat opvalt: Poetin ontbreekt. Toen we de poppetjes kochten was Medvedev president, na acht jaar Poetin. Maar hij kwam terug vanaf 2012. Misschien dat hij dacht: alles wel, maar dan word ik wel heel erg klein. Overigens waren er wel matroesjka’s met Poetin: meteen enige duizenden roebels duurder.

De politieke matroesjka’s kijken onze woonkamer in. Beetje controversieel is het wel; die tronie van Stalin bijvoorbeeld, de moordenaar van miljoenen. Niemand zal het in zijn hoofd halen de kop van Adolf Hitler in zijn huiskamer te plaatsen.

Enfin…

 

Bed, bad, brood...en barmhartigheid

Bed, bad en brood. Eind 2015 viel het toenmalige kabinet nog bijna over deze drie B-woorden in relatie tot het asielvraagstuk. En ook nu zijn ze weer actueel. Christenen zullen nog een vierde B willen toevoegen: Bed, bad, brood…en barmhartigheid. Dit was het thema van het afgelopen vriendenweekend in de bossen bij Beekbergen.

Als je één organisatie op zou moeten noemen die zich dagelijks met deze vier B’s bezighoudt, is het wel het Leger des Heils.

Zaterdagochtend ontvingen we daarom commissioner Hans van Vliet met zijn vrouw Marja. Hans is sinds 2010 commandant, maar hij en zijn vrouw staan al 42 jaar in dienst van het Leger des Heils. Dus wisten ze veel te vertellen. Toch is ‘barmhartigheid’ een woord dat je in het dagelijkse taalgebruik niet snel hoort. De Samaritaan was barmhartig, hij maakte het verschil door een mens weer op de been, op weg te helpen. En dat is wat het Leger des Heils wereldwijd doet. Ik moet dan denken aan de neonletters op de gevel in de Amsterdamse Wallen: “Wij geloven, maar niet in: zoek het zelf maar uit!”

Zondag kwam Paulien Zeeman bij ons langs. Namens Compassion, de organisatie waarbij je kinderen uit ontwikkelingslanden kunt sponsoren, diepte zij het thema verder uit.

Als je alle passages die in de Bijbel gaan over sociale gerechtigheid en barmhartigheid rood zou moeten onderstrepen, dan was je nog wel even bezig. Als de Schriftgeleerde aan Jezus vraagt: Meester hoe kan ik het eeuwige leven beërven?, komt Jezus met het verhaal van de Barmhartige Samaritaan.

Maar, goed doen heeft zo zijn valkuilen.

Je kunt zo gedreven zijn (je wilt de hele wereld redden) dat alles om je heen er niet meer toe doet en je God en je medemens (!) vergeet.

Je kunt je voortdurend schuldig voelen: jij bent rijk en zij zijn arm.

Als je barmhartigheid toont vanuit Christus’ bron, zijn je daden duurzaam. En het kan klein zijn. Jouw bestemming hoeft niet per se in Uganda te liggen. Toch maar eens die straatkrant kopen, of geld geven aan de Voedselbank…