Een
educatieve video tijdens de lessen aardrijkskunde. Crowded Islands, heette de
reportage als ik me goed herinner en het ging over Japan. We keken onze ogen
uit. Het was begin jaren 80, maar in Japan hadden ze al overal computers, tientallen
televisiekanalen, honderden radiofrequenties. Je reed er in supersnelle treinen
en auto’s werden door robots gemaakt.
Osaka |
Japan
heeft ons de laatste decennia beïnvloed. Pokémon, Hello Kitty, Ninja’s, karaoke,
emoji’s op je telefoon: het komt allemaal uit Japan. En toch… na drie weken rondreizen over deze ‘overvolle
eilanden’ moet je concluderen dat je in een totaal andere wereld bent beland,
in een totaal andere mentaliteit.
Bijvoorbeeld:
de straten zijn er brandschoon en er zijn nauwelijks vuilnisbakken te vinden.
De Japanner neemt zijn rotzooi mee naar huis en gooit het daar weg. Het is een
kwestie van mentaliteit die je in Nederland in nog geen honderd jaar er in
gezweept krijgt.
Alles
is er mega. Shoppingmalls met meer winkels en restaurants dan in een gemiddelde
stad bij ons. Alles is er gestructureerd tot in detail. Niets wordt aan het
toeval overgelaten. Je vraagt je af waarom. Misschien is het de grillige
natuur. Aardbevingen, tsunami’s en tyfoons kunnen zomaar het dagelijks leven
ernstig verstoren. Dan kun je beter de alledaagse dingen zo goed mogelijk
organiseren.
Elke
vierkante meter grond wordt benut, maar eenmaal in de bergen, en die beginnen
zeer abrupt, heerst er de leegte. Er zijn dichte bossen met ceders en bamboe.
Dorpjes met rijstveldjes. En overal kun je tempels bezoeken, Boeddhistisch of
Shinto, vaak met grote tuinen er omheen. Die tuinen zijn dan wel weer
gedresseerd. Kunstig gesnoeide dennetjes, kort geschoren gras. Elke steen en elke
bloem heeft een betekenis.
Drie
weken Japan. Drie weken mensenmenigten, shoppingmalls, kastelen en tempels.
Drie weken met stokjes eten. Maar, ook drie weken nauwelijks sushi. Ach, sushi.
Wie in Japan is geweest, weet dat er véél meer te eten is.