Het Koninkrijk is als een mammoetboomzaadje

De komende weken staat onze kerk stil bij de betekenis van ‘het Koninkrijk van God’. Wat bedoelt Jezus precies als hij het over dat Koninkrijk heeft? Het mag duidelijk zijn dat die ‘staatsvorm’ totaal afwijkt van de staatsvormen die we vandaag de dag kennen.

Jezus vergelijkt die nieuwe wereldorde met een mosterdzaadje: het begint klein, maar groeit uit tot een kolossale boom. Het is een beetje lastig voor te stellen omdat wij mosterd associëren met een gewas op een akker en niet met een boom. Er zijn Midden-Oosterse varianten die wel aan dat beeld voldoen, maar vorige week, stuitten we tijdens een winterwandeling op een treffender voorbeeld: de mammoetboom. In het park staan kleine exemplaren; ze worden hoogstens zo’n 30 meter hoog. Heel wat anders dan de grote broers in Californië, die bijna 100 meter kunnen bereiken. De zaadjes die deze reuzen produceren zijn zo minuscuul als stof. En toch kan er een boom uit groeien die zo hoog wordt als een kerktoren en duizenden jaren mee kan gaan. Daarnaast razen er dikwijls bosbranden door de mammoetwouden. Sterker nog: de bomen hebben regelmatig een flinke bosbrand nodig om sterker te worden.     

Daar lijkt het Koninkrijk van God dus op: iets dat zeer gering begint, maar uitgroeit tot iets kolossaals en duurzaams. Het is nu nog niet voltooid. Sommige christenen menen van wel. Als je maar een groot geloof hebt en heel veel bidt, wordt je niet ziek en heb je een succesvolle carrière. Waanzin.

Anderen veronderstellen dat dat hele Koninkrijk iets van de toekomst is. Maar, het is al begonnen, de bomen groeien gestaag, vallen nog niet op.

We leven wat dat betreft in een tussentijd. We zien al een glimp, we weten echter dat de boom zijn hoogte nog lang niet heeft bereikt.

De toekomst van vroeger

Nu er weer een nieuw jaar is begonnen, is het altijd aardig terug te blikken naar de toekomst uit het verleden.

Video verslaat boekenkast

In het prentenboek Hoe zit dat in elkaar (1972), dat ik als kind bijna stuk las, gaat het  laatste hoofdstukje over de toekomst. De schrijvers slaan aan het fantaseren: toekomstige steden zullen door grote doorzichtige koepels worden overdekt zodat het altijd mooi weer is. Regen en gesmolten sneeuw worden opgevangen en voorzien de toekomstige stadsbewoners van drinkwater. Televisie, telefoon en grammofoon worden één communicatieapparaat. Wat dat laatste betreft: onze smartphone lijkt daar inderdaad op.

Er wordt ook voorspeld dat de boekenkast in de toekomst passé zal zijn. Dan hebben we alleen nog maar videotapecassettes.

Tja… die boekenkast staat er nog steeds en de video is inmiddels rijp voor het museum. In 1972 wisten ze natuurlijk nog niets af van internetsites, YouTube, e-readers.

Petronas Towers te Kuala Lumpur, Maleisië. Beslist futuristisch.

Onsterfelijk uit de vriezer

In de Kijk van maart 1977 staat een artikel over het invriezen van mensen. Als je in de toekomst ongeneeslijk ziek wordt, is dat niet langer meer een probleem. Je laat je eenvoudig invriezen en ze ontdooien je wel weer als het medicijn voorhanden is. Het artikel was er al uiterst kritisch over, maar nog steeds spreekt dat invriezen tot de verbeelding.

Interstellair ruimteschip. Verre toekomstmuziek.

Wandelingetje op Mars

De Spectrumatlas van de maan (1969) eindigt met Mars. Met de maanlanding nog vers in het geheugen was het voor de schrijvers eigenlijk een uitgemaakte zaak dat Mars spoedig zou volgen. In de jaren ’80 wandelden de eerste astronauten op de rode planeet.

Uiteindelijk worden er buitenaardse bases gebouwd waar mensen permanent, in toerbeurt, zullen verblijven. Eerst in een baan om de aarde, daarna op de maan en tenslotte gaan we wonen op Mars.

Het International Space Station (ISS) is al een tijdje een feit. Maar ja, de maan en Mars?

De toekomst van vroeger, het blijft grotendeels fantaseren.

Het kleine Peruaanse kerststalletje

Elk jaar staat het er weer: het kleine kerststalletje uit Peru. Op de laatste dag in dit Zuid Amerikaanse land, bezochten we de hoofdstad Lima. Lima is een onafzienbare verzameling sloppenwijken op dorre heuvels aan zee, maar het centrum is monumentaal en staat op de UNESCO werelderfgoedlijst. In de kathedraal was een verzameling kerststallen tentoongesteld.

Op de luchthaven kochten we – heel onromantisch – nog een souvenir: dat was dat tafereeltje in de stal. Jezus lijkt er al een tiener en de herders brengen een aardappel en een maiskolf mee. Tussen de os en de ezel lijkt een vicuña te zitten; een lama-achtige. Het verhaal past zich aan de omstandigheden aan. Bij ons zingen we over een winternacht, daar spelen plaatselijke zaken een rol.

 

Over kerststallen gesproken: het kan nog kleiner: in een paddenstoel. Je kunt hem in de boom hangen. Kerst in de meest simpele vorm. Vader, moeder, kind. Ster boven het kind, dus een héél bijzonder kind…

 

 

Er gaat een licht op voor de wereld

Zonder licht is het stikdonker en zul je af moeten gaan op je gehoor of de tast.  In de Bijbel wordt LICHT dan ook heel vaak als metafoor gebruikt en kun je er prima een Bijbelstudie over houden. Een avond die begon in het duister omdat we de lichten hadden uitgedraaid.

Is duisternis per definitie eng of slecht? God schiep dag en nacht en het was goed. Er is niets mis met de nacht; we hebben het donker nodig om in slaap te kunnen vallen. De natuur heeft rust en afwezigheid van licht nodig.

Maar, licht geeft ons oriëntatie. Toen het volk Israël door de woestijn trok was Gods aanwezigheid overdag aanwezig in de vorm van een wolkkolom, ’s nachts werd het een vuurkolom. Tijdens het Loofhuttenfeest wordt die periode in de woestijn weer beleefd.

In Jezus’ tijd werd de Tempel te Jeruzalem prachtig verlicht door zevenarmige kandelaren. Het licht was van verre te zien. Jezus trekt een vergelijking met Zichzelf: Ik ben het Licht der Wereld. Door de lichtende Jezus kun je God zien, je naaste en de weg die je moet gaan. Licht heeft een ontdekkende functie en maakt ook kwetsbaar: alles komt aan het licht.

Wij mensen zouden als manen moeten zijn. We ontvangen het Goddelijk licht en reflecteren het. Vaak proberen we zelf een lichtbron te zijn, maar dat faalt jammerlijk. We steken, als het ware, de boel in de fik. Zetten onze wereld in lichter laaie.

Als we Jezus als het Licht voor de Wereld erkennen, mogen wij schitterende manen zijn.

Advent: het begint klein

De Adventskaarsjes branden weer. Kleine vlammetjes die vooruitwijzen naar het grote Licht.

Woorden schieten vaak te kort en zeggen niet altijd zoveel. Daarom spreken symbolen, zoals die kaarsvlammetjes, meer aan. Het begint allemaal klein, maar groeit uit tot iets enorms. Het kleine bergstroompje wordt een rivier, een zachte bries een machtige storm, een klein zaadje heeft de potentie een woudreus te worden. Een baby, een hulpeloze zuigeling, wordt een volwassen mens.

Dat is Advent. Verwachten, maar ook geduld hebben. De predikant sprak daar gisteren in de kerk nog over: geduld. Hij begon zijn preek met zwijgen, een beetje voor zich uit staren en een slok water nemen. Wanneer begint-ie eens…? Een oefening in geduld.

Een kampvuur moet je goed opbouwen, het jonge plantje water geven en voldoende licht. Het bergstroompje mag niet teveel obstakels krijgen en als dat toch het geval is, snijdt het water er zich wel doorheen, maar dat duurt talloze generaties.

Uiteindelijk is de baby volgroeid.

Het Kerstkind werd een volwassen Mensenzoon.

Een zwijgzaam gesprek over seks

Huwelijksconferentie aan het eind van de zaterdagmiddag. Het diner voor twee is al in voorbereiding.

Het gaat het komende uur over seks. Eerst wat inleidende woorden. God vond de seks uit en het fenomeen werd niet uitsluitend bedacht voor de voortplanting. Anders zou Hij een uiterst inefficiënte methode hebben gebruikt. Een vrouw is slechts drie tot vier dagen per maand vruchtbaar. Hoofddoel is dus plezier! Erotisch genot als cement tussen twee geliefden. Een eventueel kind is een bijproduct. Geen onbelangrijk bijproduct uiteraard, want zonder dat: een mensloze Aarde.

Genoeg gesproken. Er volgt een zwijgzame discussie rondom een stelling op een groot vel maagdelijk wit papier. Terwijl de vrouwen zich buigen rond het thema voorspel & orgasme, mogen de mannen met viltstift reageren op

“Goede seks is de spiegel van een goede relatie.”

Zomaar wat reacties uit mijn kamp, het mannenkamp.

“Wat is goede seks? Dat het lekker gaat of ‘vervullend’ is of véél seks?”

“Liefde is belangrijker dan lust.”

“Wat is lust en mag dat er zijn?”

“Seks is de spiegel van een relatie.”

“Je kunt ook goede seks met een minnares hebben. Maar is dat dan een goede relatie??”

“Goede seks = seksueel één zijn.”

“Wat is seksueel één zijn?”

“Als de liefde van twee kanten komt is er sprake van goede seks!”

Waarvan akte!

Enkele uren later begon het romantische diner voor twee…

God's unknown country

We make America great again.

Groots was Amerika allang niet meer. Iedereen die weleens door de VS heeft gereisd moet dat toch beamen. En dan heb ik het niet over de weergaloze natuur. Uren rijden zonder een dorp tegen te komen, de watervallen van Yosemite, de adembenemende diepten van de Grand Canyon.

Ik heb het over de metro in New York. Zelden trof ik zo’n achenebbisj bende aan in een wereldstad. Gehannes met tourniquets die het niet goed deden, losse kabelleidingen in aftandse stations.

Borden met ‘Adopt a highway’ langs de snelweg. De overheid heeft er kennelijk geen geld meer voor over om de afgeleefde infrastructuur te herstellen. Armoedige trailer parks in de droge prairie, de dakloze sloebers in de straten van San Francisco, laveloze figuren in katzwijm voor de casino’s van Las Vegas. Financieel totaal geruïneerd. Het zal de omstanders een zorg zijn. Eigen schuld immers. Ieder voor zich en God voor ons allen in God’s own country.

We make America great again. Gaat Trump dat klaarspelen?

Want wil je een supergestroomlijnd metrosysteem met brandschone stations bereizen? Ga naar Peking. Zelfs Moskou heeft het beter voor elkaar. En ook de Europese steden, het Nederlandse openbaar vervoer, de snelwegen….het is het paradijs bij vergeleken Amerika.

Wat zeg je? China en Rusland zijn niet zo democratisch. Ach democratie: moddergooien, scheldpartijen zul je bedoelen.

Nee, groots was Amerika allang niet meer.

En, gek genoeg, nog altijd zo oneindig fascinerend. Misschien komt dat omdat het land totaal niet te vatten en te begrijpen is. Het ene uur reis je door een zinderend hete woestijn, het andere uur zijn besneeuwde bergen jouw metgezel. Zelfs na vier weken USA overdonderen de wolkenkrabbers van Manhattan je.

Je krijgt in een restaurant een uitgebreide wijnkaart onder ogen en als je dan eindelijk de keus hebt gemaakt, vertelt men je doodleuk dat dit Navajo-country is. In de hele streek is alcohol nog meer taboe dan in centraal Saoedi Arabië.     

Een Europeaan zal Amerika nooit echt kunnen doorgronden. Acht jaar Obama en nu dus populist Trump.

We make America great again. We zullen hem er aan houden.