Het
vliegtuig heette Enola Gay, de naam van de moeder van de piloot. De bom werd
Little Boy genoemd. Dit oorlogssarcasme kwam in 1980 terug in een song van Orchestral
Manoeuvres in the Dark (OMD): Enola Gay,
is mother proud of little boy today.
De
lucht was blauw en men zag de condensatiestreep van slechts één vliegtuig. Er
werd een parachute afgeworpen. Om precies 8:15 uur verschroeide een helwitte
flits de lucht. Binnen enkele seconden werd de stad en 60.000 inwoners
letterlijk van de kaart geveegd. Binnen een straal van drie kilometer rondom
het epicentrum stond nauwelijks nog iets overeind. Uiteindelijk zou in de
jaren daarna het dodental oplopen tot meer dan 150.000. Velen bezweken als gevolg van de radio actieve straling.
Vandaag
de dag is het ongeveer een kwartier met de tram van het Centraal Station van
Hiroshima naar de ruïne van de Genbaku-koepel, beter bekend als A-Bomb Dome. Dit
gebouw is nog redelijk intact gebleven omdat de bom er 600 meter hoger ontplofte
en de verticale destructieve krachten beduidend minder waren dan de horizontale
‘blast’.
Aan
de andere kant van de rivier ligt het Vredespark met tal van monumenten. In de
Hal der Herinnering worden duizenden foto’s en namen geprojecteerd van de
slachtoffers. In het Monument voor de Kinderen kun je ontelbaar veel papieren
kraanvogeltjes zien. Het Japanse meisje Sadako Sasaki kreeg op haar tiende
leukemie als gevolg van de straling. Ze wilde duizend kraanvogels vouwen omdat dan,
volgens een oud verhaal, je wensen worden vervuld. Ze kwam niet verder dan
honderd. Sinds die tijd vouwen schoolklassen kraanvogels voor de vrede.
In
het museum liggen stille getuigen achter de vitrines. Verminkte horloges die
voor altijd stil staan op 8:15 uur. Half gesmolten flesjes en gesmolten en weer
aan elkaar geklonterde stukken metaal dat
ooit de inhoud van een portemonnee moet zijn geweest.
Buiten
het Vredespark is Hiroshima anno 2017 een stad als elke andere in Japan: druk
en bruisend. Grote shoppingmalls en hoge kantoorgebouwen. Het Mazda-museum laat
zien dat Hiroshima ook een ‘autostad’ is.
De
vraag dringt op: wat als de
Amerikanen niet deze bom op Hiroshima hadden gedropt (en op Nagasaki, drie
dagen later). Hoe lang had de Japanse agressie dan nog geduurd, inclusief de
interneringskampen in onder andere Nederlands Indië? Het zijn de duivelse
dilemmavragen van de oorlog.
Het
is wel opvallend dat er nergens enig verwijt of wrok jegens de Amerikanen te
bespeuren valt. Het boek Hiroshima
van John Hersey beschrijft zelfs de veranderde houding van Japan ten opzichte
van de VS: van vijand tot verlosser en ondersteuner.
Op
6 augustus is het om 8:15 uur, één minuut stil in Hiroshima.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten