Het aller-vroegste Morgenland

Negen uur  's nachts

Er waait een koude wind vanuit de bergen.  Het futuristisch ogende luchthavengebouw baadt in een zee van licht. Ik kan de plantsoentjes zien met droog gras en dennenbomen.

Met een busje rijden we naar ons hotel. De straten zijn donker en uitgestorven. Het is negen uur 's nachts. De tijdrekening is hier anders. Soms een verlichte tekst in een vreemd alfabet tegen de gevels. Af en toe een kerstboom met knipperende  glitterlichtjes. Inderdaad, het is net Kerst geweest, ook al was de jaarwisseling al weer maanden geleden.
De bus neemt een onverharde zijstraat, we schudden heen en weer.

Uitzicht op Addis Abeba

"The roads are under construction," excuseert de chauffeur zich en hij slalomt succesvol langs een grote berg zand.

Het is net of de hele stad in aanbouw is. Grijze betonskeletten met houten steigers er omheen wachten smekend om afgebouwd te worden.

Ik knijp even in mijn arm. Ik ben er echt. Dit is Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië.

 

Lucy of Eva?

In 'De weg naar het Avondland', van Jan Leyers, wordt een reis beschreven van Ethiopië naar Europa. Van de bakermat der mensheid naar de - vooralsnog - dominerende Westerse beschaving. Enkele jaren geleden werd de gelijknamige televisieserie door de VPRO in Nederland uitgezonden.

Als het Westen het Avondland is, kunt je Ethiopië tot het aller-vroegste Morgenland rekenen.

Wanneer ik de volgende dag het Nationaal Museum bezoek, word me dat duidelijk. Er hangt iets sacraals in de zalen. Langzaam word je naar het hoogtepunt geleid: de beenderen die ooit toebehoorden aan een vrouw.

 

Lucy

 

"Dit is een replica van een menselijk skelet dat in 1974 in Ethiopië werd opgegraven," vertelt de gids. "Haar echte botten bevinden zich in een kluis. Ze is 3,2 miljoen jaar geleden gestorven en is de aller-vroegste mens die ooit is gevonden. Wellicht de missing link tussen aapachtigen en de rechtoplopende mens. Volgens het Darwinisme."

Dat laatste zegt hij met nadruk, want ik krijg niet het gevoel dat, in het door religie doordrenkte Ethiopië, de evolutietheorie op veel aanhangers kan rekenen.

Ze wordt Lucy genoemd. Op de dag dat ze werd gevonden, zongen de Beatles op de radio: Lucy in the sky with diamonds.

Of je nu in Lucy gelooft of in Eva, fascinerend blijft het voor iedereen. De wieg van de mensheid. Van hieruit is het allemaal begonnen.
 

De Leeuw van Juda

Addis Abeba brengt je in verwarring. Er is schrijnende armoede, maar de stad staat ook vol met kerken en paleizen. Misschien geen architectonische hoogtepunten, maar wel gebouwen met een verhaal. En overal duikt de laatste keizer van Ethiopië op. Het graf van Haile Selassie in de Drievuldigheidskathedraal, het Keizerlijke paleis, met de slaapkamer van Haile Selassie, de keizerlijke badkamer en ook de badruimte van mevrouw de keizerin.

Drievuldigheidskathedraal

En steeds maar weer afbeeldingen van de leeuw, het huisdier van de keizer. De Leeuw van Juda. Bob Marley zingt voortdurend door mijn hoofd: Iron, like the Lion of Zion. Iron Lion Zion!

De komende weken meer blogs over Ethiopië. Hoe is het om te reizen door een Afrikaans land dat nooit werd gekoloniseerd? Heb je misschien pas echt Afrika ervaren, als je in Ethiopië bent geweest? Maar vooral: een kennismaking met de Ethiopisch Orthodoxe Kerk. Toen wij, in het Westen, nog in Wodan geloofden, waren ze hier allang christen. De Doop van Jezus in de Jordaan, het Timkat-festival, is een waar hoogtepunt.

En er is meer: bevindt de Ark van het Verbond, met daarin de Stenen Tafelen, zich daadwerkelijk in de heilige stad Axum?  

 Ethiopië laat mij voorlopig niet meer los.

 

 

Bewijs het maar

"Wat is voor jou het bewijs dat God bestaat en het geloof klopt?" De vraag werd mij vorige week gesteld en ik moet zeggen dat ik toch niet helemaal wist hoe of ik hierop moest antwoorden.

Ik antwoordde zoiets als  "Als God niet zou bestaan zouden we op een zinloze planeet leven die doelloos rondjes draait om een toevallige zon in een nietszeggend  heelal."
Het was een wat al te filosofisch antwoord en het gesprek waaide een andere kant uit, zoals je wel vaker met gesprekken hebt.

Later vroeg ik me af: kun je bewijzen dat God bestaat? Had Hij de Tien Geboden maar op de maan gegraveerd, dan had je een onweerlegbaar bewijs. Wetenschappers zoeken bewijs, maar moet je geloof bewijzen?

Kun je liefde bewijzen?

De man zegt tegen zijn vrouw: "Ik hou van je." (Meent hij wat hij zegt?)
Zijn vrouw neemt hem liefdevol in haar armen. (Het kunnen ook acteurs zijn.)
Als ze al vijftien jaar bij elkaar zijn heb je toch wel een bewijs van liefde? (Misschien zijn ze uit elkaar gegroeid en gaat een van beide partners vreemd.)

Alleen die man of vrouw zelf kunnen bewijzen dat de ander van ze houdt. Als je in hun hart kijkt, weet je het.

En zo is het ook met God. Hoeveel christenen niet van alles overhoop halen om maar op filosofisch, psychologisch, biologisch en astronomische wijze God te willen aantonen. Er zijn interessante boeken over volgeschreven, maar een ras-atheïst zal alle argumenten fijntjes kunnen weerleggen.

Laat het los die typisch Westerse bewijsdrang. Kijk alleen maar omhoog en ontvang. Als God in je hart woont, weet je dat het allemaal waar is.

Dit had ik moeten antwoorden, maar daar kwam ik dus pas enkele dagen later op.

 

Het jaar waarin ik tachtig word

Alweer een nieuw jaar. Ik houd de ontwikkelingen nu al nauwelijks meer bij. Hoe zal dat gaan in het jaar waarin ik tachtig word...

Ga even met me mee in de tijdmachine en beleef het jaar 2048. Als ik het mag meemaken, bereik ik in dat jaar die memorabele leeftijd.

De Nederlandse binnensteden zien er prachtig en gelikt uit, alsof je door een groot openluchtmuseum wandelt. Op de terrassen en in de parken, overal zie je mensen en wat opvalt: niemand tuurt of speelt met zijn smartphone. In de treinen of in de zelfsturende auto's zie je ze zelfs in boeken en tijdschriften verdiept. Is in 2048 de digitalisering helemaal teruggedraaid?

In de winkelstraten zie je de mooiste etablissementen en restaurants uit alle windstreken. Na een tijdje merk ik toch iets vreemds aan de mensen. Iedereen lijkt in zijn eigen wereld te leven. Ze staren voor zich uit, praten soms in zich zelf, maar bijna nooit met elkaar.

En al die winkels? Bij nader inzien zijn het een soort showrooms van artikelen, personeel is er niet te vinden. Marktkramen zijn er volop en in een zo'n kraam vind ik die tijdschriften waarin half Nederland lijkt te staren. Ik blader er in, maar vind er niets aan. Weinig tekst, en lelijke foto's. Ik besluit toch zo'n magazine te kopen, maar de euro's worden niet geaccepteerd.

"Uitsluitend digitaal. Is uw hand-chip soms defect?"

In het park raak ik dan eindelijk met iemand aan de praat. Hij woont er permanent in een soort Mongoolse yurt.

"In welke outback heb jij gezeten, joh?" vraagt hij. "Of ben je een materieloze zen?"

Hij legt uit dat tegenwoordig iedereen smartlenzen draagt in de ogen. "De mensen zien veel meer dan je denkt dat ze zien. En iedereen draagt oorknopjes, zodat ze alles kunnen horen wat ze willen. Nog even, wereldvreemde, dan komt die breinchip op de markt. Kunnen de mensen van gedachten wisselen met iedereen. Letterlijk, dan."

"Maar die tijdschriften?" vraag ik.

"Die kun je pas echt beleven als je je smartlenzen in hebt. Dan zie je 3D foto's en filmpjes, complete rapportages. Allemaal interactief natuurlijk."

Dan slaat het gesprek om in wantrouwen. Want waarom draag ik geen smartlenzen en heb ik ook geen betaalchip in mijn hand.

"Weet je wat ze met criminelen doen? Die ontnemen ze al hun smartware, de lenzen, de knopjes en de hand-chip. Dan ben je een outlaw geworden: je bent uitgesloten van het economische systeem, je hebt met niemand meer contact, je bent dan een analoge looser."

Snel met de tijdmachine terug naar 2015 voordat de yurtbewoner de politie gaat oproepen. In 2048 is het kennelijk een misdaad als je niet smart bent.

Ik zou bijna hopen nooit 80 te worden. Ach, het bovenstaande is slechts een fantasie, want niemand kan gelukkig in de toekomst kijken.

Maar toch...

Alle bloglezers wens ik een gezegend en hoopvol 2015!