Onverdraaglijk intiem

Ze was een studente die internationale betrekkingen in haar bagage had zitten. Ze kwam op het ministerie – waar ik jaren geleden als uitzendkracht werkte – als stagiaire. Het was hoogzomer, ze droeg een rok en ik bewonderde voortdurend haar mooie benen.

Die benen waren helemaal niet meer belangrijk toen ze vertelde dat ze in haar eentje door India en Nepal had gereisd. Super interessant natuurlijk en dat ze dat durfde, als vrouw alleen.

Twee weken later bleek haar stageperiode alweer voorbij te zijn. Wat was er in vredesnaam gebeurd? Dat kregen we niet al te lang daarna een beetje fluisterend te horen. Een hogere ambtenaar had tijdens een afdelingsetentje zijn handen niet kunnen thuishouden.

‘Als ik haar was geweest had ik hem een rotschop verkocht,’ reageerde een collega in haar platste Rotterdams.

Ik schaamde me. Ik had gekeken, hij had betast. Hij had een hoge positie, zij was slechts een stagiaire.

# Me Too

Ik dacht weer aan dat voorval nu ‘MeToo’ volop in de belangstelling staat. Dat allemaal na de onthullingen over seksueel misbruik door Hollywoodproducent Harvey Weinstein. En de maand oktober was sowieso al zo’n intens verdrietige maand wat dat betreft.

Hoe ga ik als man daar nu allemaal mee om. Natuurlijk, er is een groot verschil tussen ‘billenknijpen’ en een gewelddadige verkrachting. Zou je zeggen…

“De moeizame waarheid is dat dit voor menige vrouw toch zo eenduidig niet ligt,” schrijft Joyce Roodnat in het NRC. “Haar overweldigen kan door haar alleen maar aan te raken. Het kan zelfs met woorden – die kunnen onverdraaglijk intiem zijn.”

Sterker nog: er loopt een lijn van voortdurend vrouwonvriendelijke grappen maken naar seksueel geweld, lees ik elders op de NRC-site. Het komt namelijk uit dezelfde bron: vrouwen niet als je gelijke zien, als mooie rekwisieten, als lustobject.

Machtsverschil

Nee, we moeten niet terug naar het Victoriaanse tijdperk. Puriteinse preutsheid is niet het antwoord. “Machtsverschil is steeds de sleutel” aldus Roodnat. Seksueel geweld heeft altijd met machtsverschil te maken.

Ik kan me niet herinneren ooit onverdraaglijk intiem tegenover een vrouw te zijn geweest. Maar ik wil mezelf niet op de borst kloppen, want kwam dat door verlegenheid? Of was ik het me niet bewust?

Mijn sleutel zit hem, denk ik, in de eerste zin van de tweede alinea van dit stukje.

“Die benen waren helemaal niet meer belangrijk toen ze vertelde dat ze…” Natuurlijk, benen kunnen mooi zijn, lichamen zijn prachtig, maar als je je daadwerkelijk in iemand verdiept, of als je alleen maar beseft dat die leuke vrouw op straat een universum van gedachten, gevoelens en dromen herbergt, dan zie je zo veel meer dan slechts de buitenkant.

Tranen of woede

Vrouw en man. Laten we respect voor elkaar hebben. Laten we elkaar als gelijke zien, ook al weten we best dat er fysieke verschillen zijn.

Wie weet heeft die stagiaire inmiddels een prachtige carrière opgebouwd in de internationale betrekkingen. Goed mogelijk dat ze de afgelopen weken ineens weer werd geconfronteerd met wat er toen op dat ministerie gebeurde. En ineens kwamen de tranen weer. Of de woede. Me Too.

Taart en trapezezwaaien als levenskunst

Levenskunst. Het thema van het afgelopen Vriendenweekend.

Als ‘leven’ echt een kunst is, moeten we – net als een kunstenaar – die vaardigheden blijven beoefenen. Vandaar dat we in de bossen bij Elspeet bijeen waren om iets te leren over ‘vasthouden en loslaten’ door ds. Wim Rietkerk. De predikant is mede oprichter van Stichting l’Abri en auteur van boeken als ‘De kunst van het vasthouden en loslaten.’ Loslaten lijkt eng. Je laat een glas water los en de boel klettert kapot op de vloer. Een trapezewerker weet als geen ander wanneer hij los moet laten om in vol vertrouwen door de ander te worden vastgegrepen. Zo kunnen we ook in vol vertrouwen loslaten om te worden opgevangen door God. Het klinkt misschien makkelijk, maar het is een houding die je moet oefenen.

De dag ervoor leerde Paulien Vervoorn ons al enkele praktische punten rond het geven van feedback. Zij schreef het boek ‘Feedback in de kerk’. Woorden die je tot de ander spreekt – complimenten, kritiek of advies - kunnen de ander opbouwen, maar ook afbreken als je het niet handig aanpakt. Het is opvallend dat we het normaal vinden om feedback te geven en te ontvangen op ons werk, maar worden hierover verlegen in een kerkelijke omgeving.

Paulien vergeleek feedback met een taart. Er moet aanleiding voor zijn om het te geven, maar je moet je op- of aanmerkingen niet in een laatje wegstoppen, anders bederft het gebak.

Belangrijk is dat je elkaar aanvaardt. Respect toont voor de ander. Pas in zo’n vertrouwensrelatie kun je op een veilige manier met elkaar in gesprek. Zorg er voor dat de kerk voor iedereen een HOME is, aldus Vervoorn. Heilig Omgaan Met Elkaar.