Het kleine Peruaanse kerststalletje

Elk jaar staat het er weer: het kleine kerststalletje uit Peru. Op de laatste dag in dit Zuid Amerikaanse land, bezochten we de hoofdstad Lima. Lima is een onafzienbare verzameling sloppenwijken op dorre heuvels aan zee, maar het centrum is monumentaal en staat op de UNESCO werelderfgoedlijst. In de kathedraal was een verzameling kerststallen tentoongesteld.

Op de luchthaven kochten we – heel onromantisch – nog een souvenir: dat was dat tafereeltje in de stal. Jezus lijkt er al een tiener en de herders brengen een aardappel en een maiskolf mee. Tussen de os en de ezel lijkt een vicuña te zitten; een lama-achtige. Het verhaal past zich aan de omstandigheden aan. Bij ons zingen we over een winternacht, daar spelen plaatselijke zaken een rol.

 

Over kerststallen gesproken: het kan nog kleiner: in een paddenstoel. Je kunt hem in de boom hangen. Kerst in de meest simpele vorm. Vader, moeder, kind. Ster boven het kind, dus een héél bijzonder kind…

 

 

Er gaat een licht op voor de wereld

Zonder licht is het stikdonker en zul je af moeten gaan op je gehoor of de tast.  In de Bijbel wordt LICHT dan ook heel vaak als metafoor gebruikt en kun je er prima een Bijbelstudie over houden. Een avond die begon in het duister omdat we de lichten hadden uitgedraaid.

Is duisternis per definitie eng of slecht? God schiep dag en nacht en het was goed. Er is niets mis met de nacht; we hebben het donker nodig om in slaap te kunnen vallen. De natuur heeft rust en afwezigheid van licht nodig.

Maar, licht geeft ons oriëntatie. Toen het volk Israël door de woestijn trok was Gods aanwezigheid overdag aanwezig in de vorm van een wolkkolom, ’s nachts werd het een vuurkolom. Tijdens het Loofhuttenfeest wordt die periode in de woestijn weer beleefd.

In Jezus’ tijd werd de Tempel te Jeruzalem prachtig verlicht door zevenarmige kandelaren. Het licht was van verre te zien. Jezus trekt een vergelijking met Zichzelf: Ik ben het Licht der Wereld. Door de lichtende Jezus kun je God zien, je naaste en de weg die je moet gaan. Licht heeft een ontdekkende functie en maakt ook kwetsbaar: alles komt aan het licht.

Wij mensen zouden als manen moeten zijn. We ontvangen het Goddelijk licht en reflecteren het. Vaak proberen we zelf een lichtbron te zijn, maar dat faalt jammerlijk. We steken, als het ware, de boel in de fik. Zetten onze wereld in lichter laaie.

Als we Jezus als het Licht voor de Wereld erkennen, mogen wij schitterende manen zijn.

Advent: het begint klein

De Adventskaarsjes branden weer. Kleine vlammetjes die vooruitwijzen naar het grote Licht.

Woorden schieten vaak te kort en zeggen niet altijd zoveel. Daarom spreken symbolen, zoals die kaarsvlammetjes, meer aan. Het begint allemaal klein, maar groeit uit tot iets enorms. Het kleine bergstroompje wordt een rivier, een zachte bries een machtige storm, een klein zaadje heeft de potentie een woudreus te worden. Een baby, een hulpeloze zuigeling, wordt een volwassen mens.

Dat is Advent. Verwachten, maar ook geduld hebben. De predikant sprak daar gisteren in de kerk nog over: geduld. Hij begon zijn preek met zwijgen, een beetje voor zich uit staren en een slok water nemen. Wanneer begint-ie eens…? Een oefening in geduld.

Een kampvuur moet je goed opbouwen, het jonge plantje water geven en voldoende licht. Het bergstroompje mag niet teveel obstakels krijgen en als dat toch het geval is, snijdt het water er zich wel doorheen, maar dat duurt talloze generaties.

Uiteindelijk is de baby volgroeid.

Het Kerstkind werd een volwassen Mensenzoon.