Lalibela: kerken door engelen gebouwd

Bouw je kerk van binnenuit

Het is vanaf Gondar slechts iets meer dan een half uur vliegen. Dorre bergmassieven en peilloos diepe ravijnen glijden onder ons toestel door en we landen in eenzelfde soort landschap.

We zijn in het Ethiopische bedevaartsoord Lalibela, ook al is er geen huis te bekennen. De plaats ligt een half uur rijden hier vandaan op 2680 meter hoogte. Je merkt het: de zon is hier feller en je loopt al snel een beetje te hijgen.

St. George

De middeleeuwse koning Lalibela kreeg na terugkeer van een pelgrimage aan Jeruzalem een droom waarin God hem opdroeg rotskerken te bouwen. Hij kreeg hulp van engelen en wie de kerken vandaag de dag bekijkt, zal zich ongetwijfeld afvragen hoe die 'huizen voor God' symmetrisch vanuit het binnenste van de keiharde rots zijn uitgehakt. De bouwers moeten engelengeduld gehad hebben om deze bedehuizen als het ware te beeldhouwen. Of waren het engelen?
Het Heilige Land diende als voorbeeld, het beekje dat door Lalibela stroomt, heet niet voor niets Yordanos.

Van de hel naar de hemel

Om de kerken te bezoeken loop je door een (half) onderaards labyrint van gangetjes, trapjes, pleintjes. De geur van wierook in je neus. De kerken hebben namen als Bet Medhane Alem (Huis van de Verlosser van de Wereld), Bet Maskal (Huis van het Kruis) of Bet Maryam (Huis van Maria). In elke kerk moeten je schoenen uit. Een erkende schoenenbewaarder past op je schoeisel.

Je maakt kennis met allerlei liturgische uitingen zoals de gebedsstok, de trommel waarvan de ene kant het Oude Verbond symboliseert, de andere kant het Nieuwe Verbond en de sistra. Dit laatste is een rinkelende ratel waarin de verplaatsingen van Jezus worden herdacht: van Bethlehem naar Nazareth, van Nazareth naar Galilea, van Galilea naar Jeruzalem...

Er is zelfs een kerk, diep onder de grond, waarin het is alsof je - net als Jezus - bent afgedaald in de hel. Een stikdonkere nauwe gang leidt je weer omhoog. Je komt in het Hemels Jeruzalem, je hebt de dood overwonnen.

Lalibela bekijk je niet. Je ondergaat het.

 

Eten in een bloem

Naast al het geestelijke voedsel is er 's avonds tijd voor lichamelijke spijze in een restaurant dat uit een fantasy-film lijkt te komen en wel iets weg heeft van een bloem: Ben Abeba.

Als de zon onder gaat zitten we op een 'bloemblad'. Een kampvuur probeert ons te verwarmen. Boven de bergen ontvouwt zich een geheimzinnige sterrenpracht. De hemel lijkt op deze hoogte een stukje dichterbij.